فیلم | موارد تحدی در قرآن کریم

دکتر سیدمحسن میرباقری، مفسر قرآن کریم در قسمت بیست‌ویکم از مجموعه درس‌گفتار «نمی از باران» در ادامه ذکر موارد فهم ظاهر قرآن کریم می‌گوید: مورد بعدی در مورد ظاهر قرآن کریم تحدی قرآن است، قرآن تحدی می‌کند. یکی از موارد تحدی قرآن این آیه است «أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلَافًا كَثِيرًا، آيا در [معانى] قرآن نمى‏‌انديشند اگر از جانب غير خدا بود قطعا در آن اختلاف بسيارى مى‏‌يافتند» در این قرآن اختلافی نیست، آیا تدبر نمی‌کنند تا متوجه شوند.

در اینجا اختلاف یعنی اختلاف مطلب؛ مثلا در یک آیه پیامبر اکرم(ص) یک جایگاهی داشته باشد و در آیه‌ای، جایگاه دیگری داشته باشد، مقام رسول‌الله همیشه یک حالت دارد. خلاف‌گویی و تضاد‌گویی در این کتاب وجود ندارد، تدبر نمی‌کنند تا متوجه شوند. اگر مردم تدبر کنند می‌فهمند که در قرآن اختلافی نیست، در چه صورتی فهمیده می‌شود که اختلافی نیست؟ در صورتی که قرآن قابل فهم باشد وگرنه اختلاف را از کجا متوجه می‌شوند. این عدم اختلاف دلیل بر آن است که از طرف خداوند نازل شده است و نه از طرف دیگری.

در بحث تحدی، آیات دیگری نیز گفته شده است که اگر می‌تواند مانند و مثل آن را بیاورید. اگر قرآن قابل  فهم نباشد چگونه می‌توان مانند آن را آورد. «قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا؛ بگو اگر انس و جن گرد آيند تا نظير اين قرآن را بياورند مانند آن را نخواهند آورد هر چند برخى از آنها پشتيبان برخى [ديگر] باشند» از کجا باید این مطلب را بفهمند که مثل قرآن نیست؟ چون قرآن فهمیده می‌شود. مانند آن است که سعدی، به دانش‌آموزان سال اول ابتدایی که تازه جمله‌سازی را آموختند، بگوید هزار نفر از شما اگر جمع شوید، یک داستان در افق داستان‌های گلستان مرا نمی‌توانید بیاورید. این مطالب باید قابل فهم باشد که دیگران قضاوت کنند که مثل آن نشده است.